Aktualune Nevipya

Sar aqhilo o festipe e 08 –to marto

  • 08/03/2021
  • By Romano Avazo
Share

Ideya vash festipe Mashkarthemutno Dive e Juvlengo, shrdingya startipeya e shelbershendar XIX kote sine yek periodi na shukaripeya kotar o trazipya thay bayrovipe e populaciyako vash o industriyalizimo butikeripe ano Sumnal.

8-to marto penjargyola sar “Juvlengo dive”, ano sa Sumnal.


Numaya ano but yaverune rashtre akaya festa festingyola sar selikani festa. Akava dive sitov servisi na numay vash o yekhipe e juvlengo bizo diklaripe religiya, raca, kultura, qhib thay avipe, numay akava si ini te adikerolpe pe godi o kriiripe vash yekuno poli, traynipe,dogripe thay vazdipe pashe 10 dekade.

Ano Kopenhag 1910 andilo decisipe kay Juvlengo Dive te festingyol ano sa Sumnal vash o respekto e khelaripasko vash o juvla thay olenge hakaya a ini vash o phikoipe vash o juvla thay o penjaripe e statusesko e juvlengo ano malipe.


Ani akaya Konferenca lele kotor truyal 100 juvla kotar 17 thana e lumiyake, pe olengo mashkar sine ini trin juvla kola alosardile sar reprezentya ano Finlandako sombershipe.

Sar phiravipe kotar o decisipe kova lelilo ano Kopenhag, yek bersh pale ano 1911 bersh andilo decisipe Juvlengo Dive te festingyol angluni ver pe 19 marto, ani Austria, Danimarka, Germania thay e Shfaycarska, kote mile musha thay juvla lele kotor ano organizipe e festako.


Juvla rodena sine hako vash votipe ano sombershipe vash I buti, edukipe thay aqhavipe e diskriminaciyako ani buti.

Nesave dive pale palo akava decisipe pe 25 marto, yek tragikuni yag ano New York tasavgya 140 juvla pe lugipe e butikeripasko.
Akava ovipe sinole yek baro semnipe vash thovipe e krisyengo vash o kondicie e bukyake .

Ano 1913 bersh o juvla e rusiyake festinde Juvlano Dive puranokurko dive pe agor e qhonesko februaro sar kotor e manifestipyengo vash traynipe.


Numay ano yaver thana e Evropake ano bersh 1914 akava dive startingya te festingyol pe 08 –to marto , pe amalipe e kedipyenca thay manifestipe mamuy e Anglune Marebasko ano Sumnal.